شناسایی ارقام گلرنگ و تریتیکاله مناسب در کشت مخلوط پاییزه جهت تولید علوفه

شناسایی ارقام گلرنگ و تریتیکاله مناسب در کشت مخلوط پاییزه جهت تولید علوفه با آب محدود در طی دو سال زراعی ۱۴۰۰- ۱۳۹۹ و ۱۴۰۱- ۱۴۰۰ در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی بروجرد در حال اجرا می باشد. یافته‌های تحقیقاتی این پروژه خاص که به سفارش وزارت جهاد کشاورزی اجرای آن در 4 استان کشور آغاز شده است قرار است به روش کشت مخلوط (intercropping) در مناطق خشک و نیمه خشکی مانند ایران که آب عامل محدودکننده است بتواند با بهره‌برداری مطلوب از آب موجود، میزان تولید را افزایش دهد.

از مهم‌ترین مزیت کشت‌های مخلوط، بالاتر بودن کارایی استفاده از منابع، به ویژه نور، آب و نیتروژن، در مقایسه با کشت‌های خالص است و در صورت محدود بودن آب، کشت مخلوط از نظر کارایی مصرف آب مزیت دارد. همچنین طراحی کشت‌های مخلوط تاخیری با ترکیب گونه‌های باریک برگ-پهن برگ راه حل مناسبی برای غلبه بر مشکل استفاده بهینه از آب، در مناطق خشک و نیمه خشک بوده و منجر به افزایش بهره‌وری منابع می‌شود. از طرف دیگر، کشت مخلوط به دلیل رقابت گیاهان با علف‌های هرز به طور کارآمدی از رشد و توسعه آن‌ها ممانعت کرده و این امر به علت عدم کاربرد علف‌کش، به افزایش تولید و پایداری کمک می‌کند.

پتانسیل و کاربرد گیاه گلرنگ

پتانسیل و کاربرد گیاه گلرنگ

لینک ویدئوی برنامه روز انتقال یافته های تحقیقاتی در موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر - کرج با همکاری جهاد کشاورزی استان البرز (مدیریت ترویج کشاورزی استان البرز) خرداد 1401 خدمت شما عزیزان:

 https://aparat.com/v/KSFOd

 

مصارف گیاه گلرنگ (روغن، دانه، گل و علوفه)

گیاه گلرنگ یک گیاه چند منظوره است که مصارف زیادی مثل کاربرد روغن در  آشپزی، تغذیه قناری از دانه ها، رنگ دهی غذا با استفاده از رنگ طبیعی گل ها (گلچه ها) و تغذیه دام از برگ ها به عنوان گیاه علوفه ای دارد.

گل‌های لوله‌ای این گیاه دارای ماده‌ای قرمز رنگ به نام کارتامین می‌باشد که به علت رنگ زیبا و طبیعی در رنگرزی به کار می‌رود. دانه گلرنگ نیز دارای حدود 3۰ درصد روغن است. این روغن تنها در حدود 7 درصد اسیدهای چرب اشباع شده دارد و سایر اسیدهای چرب آن غیر اشباع و مفید مانند امگا 6 و امگا 3 می باشد. کسانی که چربی خون بالایی دارند در آشپزی از این روغن استفاده می ‌کنند.

زعفران شاید گران‌ترین ادویه جهان باشد و به همین دلیل برای رنگین‌ کردن بسیاری از مواد غذایی مثل برنج، سوپ، سس، نان و ترشی بخصوص در صنعت که صرفه‌ اقتصادی بسیار حائز اهمیت است، از رنگ‌های مصنوعی به‌ جای زعفران استفاده می‌کنند.

رنگ‌های خوراکی مصنوعی شاید در مقادیر بسیار اندک مجاز باشند و تهدیدی جدی برای سلامت انسان‌ها محسوب نشود؛ اما استفاده مداوم از آنها در بسیاری از مواد غذایی پرمصرف ممکن است در طولانی‌مدت عوارض ناگواری بر سلامت انسان‌ها داشته باشد.

نگرانی‌های جامعه پزشکی در مورد رنگ‌های خوراکی مصنوعی تقاضا را برای رنگ استخراج‌ شده از اندام‌های گیاهان افزایش داده است. از این رو گل های قرمز رنگ و زیبای گیاه گلرنگ ضمن اینکه چاشنی ارزان‌تری نسبت به​ زعفران است تقریبا همان رنگ را ایجاد می‌کند، بلکه به دلیل وجود خواص شگفت‌انگیز می‌تواند جایگزین فوق‌العاده‌ای برای بسیاری از رنگ‌های پرضرر مصنوعی باشد. رنگ استخراج ‌شده از گلرنگ نه ‌تنها برای بدن انسان‌ تقریبا بی‌ضرر است، بلکه می‌تواند بسیار سودمند و سرشار از ویتامین C باشد.

گلرنگ، گیاهی است که به طور عمده در آب و هوای گرم و خشک رشد می‌کند و از دیرباز دانه آن غذایی کامل برای پرندگان بخصوص قناری محسوب می‌شود. از گل‌های گلرنگ برای رنگین​کردن خوراکی‌ها و به عنوان منبعی برای استخراج رنگ طبیعی استفاده می‌کنند. علاوه بر این، گل‌های گلرنگ در بسیاری از موارد برای مقاصد دارویی نیز به کار می‌رود. استفاده از رنگ استخراج ‌شده از گلرنگ در صنعت نساجی، بویژه در صنایع فرش‌بافی در شرق اروپا، خاورمیانه و شبه ‌قاره هند بسیار رایج بوده است. امروزه توجه ویژه ای به گیاه گلرنگ از نظر تولید علوفه با کیفیت در مناطق خشک و نیمه خشک دنیا شده است و از این رو تحقیقات در زمینه تولید دو منظوره علوفه و دانه از ارقام بی خار این گیاه توسط اینجانب و دیگر همکاران از سال زراعی 98-1397 در حال انجام است.